Documentatiecentrum

Moderne kunst

Heb je wel eens gehoord van Vincent van Gogh? Het is de naam van een wereldberoemde, moderne kunstenaar. Toch is Van Gogh al meer dan 100 jaar dood. Waarom heet zijn kunst dan modern? Dat komt doordat moderne kunst met een ander idee is gemaakt dan de kunst daarvoor. Er zijn veel soorten moderne kunst. Soms lijkt het net echt en soms lijkt het nergens op. 
Moderne kunst ontstond in de tweede helft van de 19e eeuw, tussen 1859 en 1900. Er waren toen kunstacademies waar je leerde dingen heel precies na te tekenen. Na de academie moest je je aan bepaalde regels houden, anders kreeg je geen opdrachten. Sommige kunstenaars waren eigenwijs en maakten kunst op hun eigen manier en organiseerden zelf tentoonstellingen. Zij waren de eerste moderne kunstenaars. Zij maakten hun eigen regels en praatten daarover. Kunstwerken van zo’n stroming leken een beetje op elkaar. 

Vormen en kleuren

Een van die eigenwijze kunstenaars was Claude Monet. Hij schilderde graag buiten. Het licht verandert daar steeds, daarom kun je niet heel precies schilderen, je kunt alleen een indruk schilderen. Dit werd impressionisme genoemd.
Na het impressionisme ontstond er telkens weer een andere stijl. Kunstenaars gebruikten verschillende manieren om uit te drukken wat ze zagen of voelden. Bijvoorbeeld door vormen en kleuren sterk te overdrijven. Of om vormen en kleuren te gebruiken zoals de kunstenaar het voelde. Dat hoefde niet te kloppen met wat je zag.
Inspiratie kun je uit de natuur halen, maar ook uit andere dingen. Zo zag de Spaanse schilder Pablo Picasso op een dag een tentoonstelling van Afrikaanse maskers. De maskers hadden eenvoudige, hoekige vormen. Zo ging Picasso portretten schilderen. Hij schilderde ook eenvoudige vormen en maakte daarvan een soort puzzelstukjes die hij op een andere manier weer in elkaar zette. Zo kan het gebeuren dat je een geschilderd portret van de voorkant én van de zijkant tegelijk ziet.

Kunst die niks voorstelt

Tot nu gaven al deze stijlen de wereld om ons heen weer. Je ziet wat het voorstelt. Toen de Eerste Wereldoorlog in 1918 was afgelopen, wilden de mensen in vrede en harmonie samenleven. Harmonie bereik je als alles in evenwicht is. Volgens sommige kunstenaars hoefde kunst niet meer iets voor te stellen, maar moest kunst wel in evenwicht zijn. Dat kun je het beste laten zien in een abstract schilderij, vonden ze.

Het schilderij was tot dat moment steeds het kunstwerk geweest. De Amerikaanse kunstenaar Jackson Pollock liet verf op het doek druppelen. Hij vond het niet belangrijk hoe het schilderij er uiteindelijk uitzag. Voor hem was kunst het máken van een schilderij. De actie was kunst, niet het schilderij zelf.

Een idee als kunstwerk

Mensen kunnen zich erg kwaad maken over moderne kunst. Vaak komt dat doordat ze niet goed begrijpen waar het de kunstenaar om gaat. Dat gebeurde bijvoorbeeld toen Marcel Duchamp een urinoir als kunst wilde tentoonstellen. Het kunstwerk werd geweigerd op de tentoonstelling. Maar er ontstond wel een discussie over wat kunst nu eigenlijk is. En daar was het Duchamp met zijn ready-made nu juist om te doen.
De periode van de moderne kunst duurde tot in de jaren 60 van de vorige eeuw. De tijd van het postmodernisme brak aan. Kunstenaars werkten minder in groepen samen zoals vroeger. Ieder ging op zijn eigen manier werken.

Dit is een samenvatting van het Informatie-boekje 33 Moderne kunst.

Details en informatie

  • Titel: Moderne kunst
  • Auteur(s): Karin van Hoof
  • Nummer: 33
  • Niveau: 4
  • Siso: J 705.9
123movies