Documentatiecentrum

Het verzet

Op 10 mei 1940 begon in Nederland de Tweede Wereldoorlog. Het Nederlandse leger heeft nog geprobeerd de Duitse soldaten tegen te houden. Maar Nederland moest zich al na vier dagen overgeven. De koningin en de ministers vluchtten naar Engeland. De meeste mensen probeerden, vooral de eerste jaren, zo gewoon mogelijk door te leven. Ze deden braaf wat de Duitsers zeiden. Omdat ze bang waren of omdat ze vonden dat de Duitsers nu de baas waren. Maar een klein aantal mensen vocht in het geheim door. Zij zaten in het verzet. Dat moest natuurlijk stiekem, want als de vijand erachter kwam, werd je opgepakt.

Er waren allerlei vormen van verzet. Een daarvan was het drukken van illegale kranten.

Moedig werk

Hitler was de baas in Duitsland. Hij was de leider van de nazi's, de nationaal-socialisten. De nazi's hadden een hekel aan zigeuners, homo's, gehandicapten en vooral joden. In heel Europa hebben ze miljoenen joden weggevoerd. Eerst naar concentratiekampen. En van daar naar vernietigingskampen, om ze te vermoorden. Verzetsmensen probeerden joden te helpen door ze te laten onderduiken. De verzetsmensen zelf moesten ook geregeld onderduiken. Ze werden vaak verraden door mensen die de Duitsers hielpen: collaborateurs.
De onderduikers hadden eten nodig. Daarvoor moest je voedselbonnen hebben. Sommige gewapende groepjes verzetsmensen pleegden aanslagen op distributiekantoren om voedselbonnen te stelen. Ze roofden ook wel persoonsbewijzen, een soort paspoorten. Met een vervalst persoonsbewijs kon een joodse man of vrouw of een onderduiker proberen te vluchten.

De verzetsmensen en de Nederlandse regering hadden contact met elkaar via radiozenders. Ze zonden geheime boodschappen naar elkaar. Zo hoorden ze bijvoorbeeld waar er wapens zouden worden gedropt of spionnen uit Engeland. Die spionnen moesten natuurlijk aan onderdak worden geholpen. Het waren vaak Nederlanders die eerder waren gevlucht naar Engeland. Engelandvaarders werden die genoemd. Veel Engelandvaarders wilden meevechten in het leger van de landen die tegen Duitsland vochten: de geallieerden. Koningin Wilhelmina vroeg de Engelandvaarders altijd op de thee. Zo kon ze even rustig met hen praten over de situatie in Nederland.

Sommige verzetshelden zijn heel bekend geworden doordat er een film over hen is gemaakt. De film Het meisje met het rode haar gaat over Hannie Schaft. Hannie deed mee met een verzetsgroep uit Haarlem die ook gewapende overvallen pleegde. Ze werd vlak voor de bevrijding, op 17 april 1945, door de Duitsers doodgeschoten.

Het is belangrijk dat de Tweede Wereldoorlog niet vergeten wordt.

Voor alle slachtoffers van de oorlog worden er elk jaar op 4 mei herdenkingen gehouden. Een speciaal monument voor de omgekomen verzetsmensen is dat op de Waalsdorpervlakte in Den Haag. Elk jaar trekt daar een stille stoet mensen langs. Uit eerbied voor al die mensen die hun leven hebben gewaagd om anderen te helpen.

Details en informatie

  • Titel: Het verzet
  • Auteur(s): Madelon Postma
  • Nummer: IC128
  • Niveau: 3
  • Siso: J 935.4
123movies