Wapenschilden

Duizend jaar geleden leefden er ridders. Je noemt deze tijd de middeleeuwen. Ridders vochten voor hun koning. In ruil daarvoor kregen ze een stuk land. De ridders behoorden tot de adel. Dat waren rijke mensen, die meer mochten dan anderen. Als de ridders vochten, droegen ze een harnas. Dat was een pak van ijzer dat hen beschermde. De ridders oefenden voor de echte gevechten tijdens toernooien. Tijdens die wedstrijden vochten ze te paard met lansen en zwaarden tegen elkaar. De winnaar van zo'n toernooi kreeg veel geld. In hun ijzeren harnassen leken alle ridders op elkaar. Er werd dus iets bedacht waardoor de mensen ze uit elkaar konden houden: het wapenschild.

Niet alleen aan de ridder kon je zien wie hij was. Ook zijn paard had de wapentekens op zijn kleed.

Tekens op schilden

Een ridder droeg bij een gevecht altijd een schild. Daarmee beschermde hij zich tegen aanvallen van steek-wapens, zoals de lans. Aan het wapenteken, het teken op het schild, kon je zien wie de ridder was. Tijdens het vechten kon het schild wel eens onder de modder komen. Dan kon je het wapenteken niet goed meer zien. Daarom lieten de ridders het wapenteken ook op hun helm schilderen. Zo'n helm met het wapenteken heet dan de wapenhelm. Het teken kwam ook te staan op het wapenkleed dat het paard droeg. Zo was de ridder heel goed te herkennen.

Toen de tijd van de ridders voorbij was, bleven de wapentekens bestaan. Ze werden opgetekend in wapenboeken. Dat had voordelen, want de tekenaar kon er van alles bij tekenen. De wapenschilden op papier werden uitgebreid met wapenhelmen, kronen en andere versieringen. Dat is goed te zien aan het wapen van het Koninkrijk der Nederlanden. Dat werd voor het eerst gebruikt in 1815 door Koning Willem I. De leeuw op het schild ziet er veel ingewikkelder uit dan de leeuwen op de schilden van de ridders. Vroeger hadden veel families een familiewapen. Soms is dat nog terug te vinden, maar niet alle wapens werden vastgelegd of geregistreerd.

Onder het wapen staat 'Je maintiendrai' (zeg: zje men-tjen-dree). Dat betekent: 'Ik zal handhaven', of 'Ik zal het koninklijk huis verdedigen'.

Vroeger kon je met een wapenschild laten zien wie je was. Maar het kon ook met een vlag. Vanaf de 17e eeuw kozen steeds meer landen hun eigen vlag. In onze tijd worden er nog steeds een soort wapentekens bedacht: logo's. Een logo is een beeld dat gebruikt wordt door een merk. Aan het logo kun je een product herkennen. Dat is handig, want je hebt verschillende merken die allemaal hetzelfde product maken. Bijvoorbeeld sportschoenen of mobiele telefoons. Aan het logo kun je direct zien van welk merk de schoen of de telefoon is. Ook auto's kun je herkennen aan het logo. En sportclubs of verenigingen.