Documentatiecentrum

Kerstman

De kerstman duikt steeds vaker op in winkels en reclamespots. Met zijn rendierslee duwt deze vrolijke dikzak soms zelfs onze oer-Hollandse Sinterklaas opzij. In Amerika en Engeland geloven de kinderen net zo in de kerstman als Nederlandse kleintjes in Sinterklaas. De kerstman en Sinterklaas stammen eigenlijk van dezelfde persoon af: de bisschop Nicolaas. Over deze bisschop is weinig bekend, zelfs zijn geboortejaar kennen we niet. Wel is het zeker dat hij leefde in de vierde eeuw na Christus (300-400) in de stad Myra, die in het land ligt dat nu Turkije heet. Nicolaas was tijdens zijn leven al populair. Hij stond bekend om zijn goede daden en vrijgevigheid. Hij werd in heel Europa bekend. In Nederland ontstond de traditie of gewoonte dat Sinterklaas op 5 december cadeaus brengt. De naam Sinterklaas komt van de naam Sint-Nicolaas.

De kerstman.

Van Nederland naar Amerika

In 1614 kreeg Nederland een kolonie in Amerika. Daar werd het sinterklaasfeest ook gevierd. Later namen de Amerikanen het feest over. In het Amerikaanse woord voor kerstman, Santa Claus, hoor je de naam Sinterklaas nog duidelijk terug. De Amerikanen namen niet alles over. Santa Claus komt niet uit Spanje, maar uit het koude hoge noorden. De Amerikanen bedachten dat hij maar beter een bontmuts en een dikke jas kon dragen. Ook vervingen ze zijn trouwe schimmel door passender vervoer: een slee met rendieren! De kleur rood bleef wel bestaan. En dat stoute kinderen straf krijgen en goede beloond worden met cadeautjes. Dit kwam de ouders ongetwijfeld heel goed uit bij het opvoeden. Waarom het zetten van de schoen veranderd is in sokken aan een lijntje hangen, is een raadsel.

Amerikanen hangen een sok aan de schoorsteen.

De beroemde Amerikaanse schrijver Clement C. Moore heeft de kerstman zijn uiteindelijke vorm gegeven. Dat gebeurde in 1823. Hij beschreef hem in een van zijn verhalen als een mollige, plompe, leuke oude man.
Dit beeld werd verder uitgewerkt door Thomas Nast, een beroemde tekenaar van strips en cartoons. Nast had het verhaal van Moore gelezen en tekende daarom de kerstman als een dikkige, grappige, vriendelijke man met baard.
Vanaf 1931 gebruikte Coca Cola deze kerstman in advertenties rond de kersttijd. Dat doet het bedrijf nu nog steeds. De advertenties verspreidden het beeld van de kerstman die we nu kennen, over de hele wereld. Coca Cola had de hulp van de kerstman hard nodig, want in de winter werd veel minder koude frisdrank gedronken.

Over de hele wereld is de kerstman bekend. Maar er zijn wel verschillen tussen de landen. Soms draagt de kerstman andere kleren, soms heeft hij een andere naam. In Australië, waar het zomer is met Kerstmis, draagt hij een rood zwempak en komt hij aan op waterski's. In Frankrijk heet de kerstman Pere Noël (zeg: per nowel). De kinderen zetten daar wel hun schoen, zoals dat bij ons met Sinterklaas gebeurt.
In Zweden wordt de slee niet door rendieren getrokken, maar door een kerstgeit: de julbock. Volgens oude verhalen was Thor, de dondergod, altijd met twee geiten te zien.

In sommige landen brengt niet de kerstman de cadeautjes, maar iemand anders. In Italië bijvoorbeeld, doet het vrouwtje La Befana het. In Rusland heet dit vrouwtje Babouschka (zeg: baaboesjkaa). Maar de meeste Russische kinderen geloven dat ze de kerstcadeautjes krijgen van Vadertje Vorst. Deze man lijkt op de kerstman, maar hij draagt een lange, zwarte jas.

Details en informatie

  • Titel: Kerstman
  • Auteur(s): Gijs van der Hammen
  • Nummer: IC095
  • Niveau: 3
  • Siso: J 912.1
123movies