Waar staat het oudste planetarium ter wereld?

Geschiedenis
planetarium

Het oudste nog werkende planetarium staat in Franeker (Friesland). Een planetarium is een schaalmodel van het zonnestelsel. Raymi Sambo, de leider van het H.O.T. (Historisch Onderzoeks Team), legt uit hoe dit planetarium is ontstaan.

Slimme jongen

Eise Eisinga heeft dit planetarium gemaakt. Eise was als kind al een hoogbegaafd jongetje. Hij wilde graag naar de Latijnse school, maar daar was geen geld voor. Hij moest maar wolkammer worden, net als zijn vader. Eise wilde toch graag doorleren en daarom gaf hij zichzelf les; hij was dus een autodidact. Hij las heel veel boeken en hij keek uren naar de sterren. Eise was zo slim dat hij op zijn 15e al een dik wiskundeboek had geschreven!

Paniek

In het jaar 1774 waren vele mensen bang dat de aarde uit haar baan geslingerd zou worden door een botsing tussen de maan en een aantal planeten. Deze voorspelling veroorzaakte nogal paniek bij de mensen! Eise wist dat er helemaal geen reden tot paniek was. Om dit te bewijzen, maakte hij in zijn huis in Franeker een schaalmodel van het zonnestelsel. Hier kon hij iedereen laten zien dat er niets aan de hand was. In 1781 was dit schaalmodel, het planetarium, klaar. Bekijk ook de themapagina van H.O.T.