Documentatiecentrum

Fort Pampus

Pampus is een eiland in het IJmeer. Er staat een fort op, dat is een stevig gebouw met dikke muren. Het werd vroeger gebruikt om Nederland tegen de vijand te verdedigen. Van april tot en met oktober kun je Fort Pampus bezoeken. Je kunt je laten rondleiden door een gids. Het hoofdgebouw is 86 meter lang en 49 meter breed. Dat is zo groot als drie zwembaden samen. De ruimtes in het fort zien er niet meer zo uit als vroeger. Het is zo goed als leeg. Er staan geen meubels meer in de slaapzalen, keukens en ziekenzaal.


© Siebe Swart/Hollandse Hoogte, Amsterdam

Op deze luchtfoto van Fort Pampus zie je hoe groot het eiland en het fort zijn.

Verdedigen

Fort Pampus is 120 jaar oud. Het werd gebouwd toen Duitsland en Frankrijk met elkaar in oorlog waren. De Nederlandse regering was bang dat ons land ook aangevallen zou worden. Alle verdedigingswerken werden sterker gemaakt. Forten en vestingen zijn gebouwen voor de verdediging. In die tijd waren er in een kring 37 forten en 2 vestingen om de stad Amsterdam heen. Ze vormden samen de Stelling van Amsterdam. Maar via het water kon de vijand toch in Amsterdam komen. Daarom moest er een fort in het IJmeer komen. Dat werd Fort Pampus.


© Roelie Prins, Apeldoorn

Deze meisjes geven rondleidingen: ze weten heel veel over het fort.

Pampus was een zandbank tussen Muiden en Amsterdam. Een ondiepe plek in het IJmeer. Ken je de uitdrukking: 'voor Pampus liggen'? Dat betekent: moe zijn, niet verder kunnen. De volgeladen schepen liepen soms vast op de zandbank. Dan moesten ze wachten tot hun lading op kleinere schepen was overgeladen. Op deze zandbank werden bergen zand gestort. Tot er een flink eiland boven het water uitstak. Toen het zand droog was, werden er bijna vierduizend lange palen in geslagen. Op die palen werd het fundament gemetseld. Daarop werd het fort gebouwd.

In 1885 was het fort klaar, maar in 1914 werd het pas in gebruik genomen. Toen begon de Eerste Wereldoorlog. Er kwamen 216 soldaten in het fort wonen. Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog, maar toch stond het leger klaar. De soldaten die toen op het fort zaten, hebben nooit een vijand gezien. In de Tweede Wereldoorlog bezetten Duitse soldaten Fort Pampus. Ze wilden van daaraf de vliegtuigen van de geallieerden in de gaten houden. Na de oorlog lieten ze het fort zwaar beschadigd achter. Jaren later werd het hersteld. Het kwam in 1996 op de wereld-erfgoedlijst terecht. Werelderfgoed zijn gebouwen of landschappen die heel bijzonder zijn. Elk jaar komen duizenden bezoekers het fort bekijken.

Details en informatie

  • Titel: Fort Pampus
  • Auteur(s): Roelie Prins
  • Nummer: JC278
  • Niveau: 1
  • Siso: J 399.63
123movies