Documentatiecentrum

Zwaartekracht

Zwaartekracht speelt een hoofdrol in het leven van mensen, dieren, planten en alle dingen om je heen. Zonder zwaartekracht valt het kopje niet kapot als je het loslaat. En kun je niet douchen omdat het water niet omlaag valt. Maar wat is dat dan: zwaartekracht? Zwaartekracht wordt ook wel aantrekkingskracht genoemd. Niet alleen de aarde heeft aantrekkingskracht, maar alle voorwerpen. Hoe meer massa een voorwerp heeft, hoe harder het trekt. Toch zal de aarde altijd winnen. De aarde trekt niet alleen aan voorwerpen op de aarde zelf, maar ook aan kometen, de zon en de maan.
Alles wat we weten over de zwaartekracht hebben we te danken aan enkele geleerden. De Italiaan Gallilei ontdekte de luchtweerstand, hij begreep waarom een veertje en een bal even snel vallen. De belangrijkste geleerde is de Engelsman Newton. Hij ontdekte waarom een appel wel op aarde valt maar de maan niet.



© DDCOM, Veldhoven

Door de zwaartekracht draaien de aarde en de andere planeten in een baan om de zon. De zwaartekracht houdt het zonnestelsel bij elkaar.


Leven met zwaartekracht


De maan heeft weliswaar minder massa dan de aarde, maar de maan beweegt heel snel. Meer dan 200 kilometer per minuut. Dat is precies hard genoeg om niet weg te schieten, maar ook snel genoeg om niet op de aarde te vallen. Newton ontdekte dat de zwaartekracht van de aarde sterk genoeg is om de maan rond de aarde te laten draaien. Maar hij is te zwak om de maan op de aarde te trekken.
Door Newton weten we ook waarom het elke dag eb en vloed is. Aarde en maan trekken allebei aan water. Als de maan boven een zee of oceaan staat, komt het water op die plek iets omhoog. Dan is het vloed. Als de maan verder draait, zakt het water weer en is het eb.
Planten, dieren en mensen zijn aangepast aan de zwaartekracht. Kijk maar naar je lichaam. De lengte en vorm van je botten en spieren zijn perfect om op aarde rechtop te lopen, ondanks de zwaartekracht. Sommige mensen zouden wel op de maan willen wonen. Maar dan is er een probleem. De maan heeft minder massa dan de aarde en trekt dus minder hard aan je botten en spieren. Na een tijdje zouden ze dunner en minder sterk worden. Astronauten maken reizen door de ruimte. Soms wonen ze wel een half jaar in een ruimtestation. Er is weinig zwaartekracht. Ze moeten dagelijks oefeningen doen om hun botten en spieren stevig te houden. 


© Royal Haskoning DHV

Een Nederlandse architect heeft een villa ontworpen die geschikt is voor de maan. Er zijn geen trappen in het huis. Volgens de architect kun je van de ene verdieping naar de andere springen, doordat er zo weinig zwaartekracht is. Buiten draag je een ruimtepak tegen de hitte en kou en om adem te kunnen halen.



Als de astronauten na een tijdje weer op aarde landen, kan het zijn dat ze zelf niet meer uit de raket kunnen stappen, zo slap zijn ze geworden. Sommige astronauten krijgen last van ruimteziekte. Dat komt doordat het menselijk lichaam is ingesteld op de zwaartekracht van de aarde. Als de zwaartekracht groter of kleiner is, raakt je gevoel voor evenwicht in de war.
De zwaartekracht trekt ook aan het bloed in je lichaam. Toch zakt het bloed niet naar je voeten. Dat komt omdat het hart precies op de goede plaats in je lichaam zit om het bloed rond te pompen tussen je hersenen en je tenen.

Eerst wisten we niet dat zwaartekracht bestond. Daarna wisten we niet hoe het werkte. Nu weten we dat je de zwaartekracht kunt gebruiken voor nuttige en leuke dingen. Maar we weten nog steeds niet wat zwaartekracht precies is. Daar denken de geleerden nog hard over na.

Details en informatie

  • Titel: Zwaartekracht
  • Auteur(s): Heleen Schoone
  • Nummer: 5
  • Niveau: 5
  • Siso: J 531.9 
123movies