Wist je dat...: Weetjes over luchthaven Schiphol

Wist je dat...

…Schiphol op de bodem van het voormalige Haarlemmermeer ligt?

Net als vele andere meren en plassen in Nederland werd ook het Haarlemmermeer drooggelegd. In 1852 veranderde dit meer in land. Schiphol ligt dus eigenlijk op de bodem van het vroegere Haarlemmermeer, ruim vier meter onder zeespiegelniveau. Ondanks alle uitbreidingen hebben wij onze oorspronkelijke plek nooit verlaten. Schiphol is daarmee niet alleen een van de laagstgelegen vliegvelden van de wereld, maar ook de oudste internationale luchthaven op dezelfde plaats.

…op 19 september 1916 het eerste vliegtuig op Schiphol landde?

Het was een Farman-tweedekker van het Nederlandse leger.. Tot 17 mei 1920 was Schiphol alleen een militair vliegveld. De eerste KLM-vlucht vloog van Londen naar Amsterdam met een De Havilland DH-16. De piloot was Jerry Shaw. Vanaf dat moment was Schiphol ook een luchthaven voor niet-militaire vluchten; een burgerluchthaven.

…het 'bedrijf Schiphol' Koninklijk is?

Tijdens ons 100-jarig bestaan in 2016 kende Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander het predicaat Koninklijk aan Schiphol Group toe. Daarom hebben we sindsdien een kroontje in het bedrijfslogo en mogen we onszelf Royal Schiphol Group noemen.

….andere luchthavens ook bij het ‘bedrijf Schiphol’ horen?

Royal Schiphol Group bestaat uit meer dan Amsterdam Airport Schiphol. Zo zijn Rotterdam-The Hague en Lelystad Airport ook 100% eigendom en Eindhoven Airport voor 51%. We gaan zelfs over onze landsgrens heen: we zijn namelijk voor 18,72% aandeelhouder van Brisbane Airport. Ook zijn we actief op Terminal 4 van John F. Kennedy International Airport in New York en hebben we een strategische samenwerking met Incheon Airport in Korea.

…op Schiphol een speciaal oefenvliegtuig staat voor de brandweerploegen?

Misschien heb je wel eens een vliegtuig in brand zien staan toen je via de Buitenveldertbaan vertrok. Niet schrikken! Dat is onze FireFly. Dit vliegtuig gebruikt de brandweer voor trainingen. Zo kunnen ze oefenen hoe het is als een vliegtuigmotor in de brand staat en ze passagiers moeten evacueren. De brandweer traint elke dag met de FireFly. Stel dat er wat gebeurt op Schiphol, dan weten ze dus precies wat ze moeten doen!

…er op Schiphol ijsberen werken?

En dan bedoelen we natuurlijk niet de dieren. Onze ijsberen zijn kantoormedewerkers die we bij winterse buien oproepen om in onze sneeuwschuivers te rijden. Zo kunnen we Schiphol toch open houden als het sneeuwt, want onze ijsberen zorgen ervoor dat de start- en landingsbanen zo snel mogelijk weer sneeuw- en ijsvrij zijn. Dan kan jij ook in de winter nog veilig vliegen.

…we Schiphol een Mainport noemen?

Dit Engelse woord betekent letterlijk: belangrijke haven. Maar eigenlijk is een Mainport veel meer dan dat. Een Mainport is een knooppunt van allerlei soorten vervoer met een belangrijke economische betekenis. De Mainport Schiphol verbindt Nederland met de wereld, met vliegtuigen, treinen, taxi’s en OV. De hogesnelheidstrein naar Parijs bijvoorbeeld, rijdt wel negen keer per dag. Als Mainport heeft Schiphol een belangrijke, economische betekenis voor de directe omgeving. Er werken ongeveer 68.000 mensen op de luchthaven zelf bij zo'n 800 verschillende bedrijven..

…er vanaf Schiphol 104 luchtvaartmaatschappijen vliegen?

Deze luchtvaartmaatschappijen vliegen naar 332 directe bestemmingen in 97 landen. Air France-KLM is de grootste luchtvaartmaatschappij op Schiphol.

…er verschillende verhalen bestaan over de naam Schiphol?

Het meest populaire verhaal is dat op deze plek in het vroegere Haarlemmermeer veel boten zonken. Daarom kreeg het de naam Schip Holl of Scheepshol. Het woord hol betekent hier ‘graf’. Een andere uitleg is dat de naam komt van het woord: scheepshaal. Dit is een sloot waar schepen van het ene meer naar het andere meer werden gesleept. Een laatste mogelijkheid is dat de naam afkomstig is van scip hol. Dit is een laaggelegen stuk land (hol, zoals in Holland) waar het hout dat hier groeide, werd gebruikt voor het bouwen van schepen. Niet het meest spectaculaire verhaal, maar waarschijnlijk is dit de correcte uitleg.

…het hele terrein van Schiphol een oppervlakte van 2.787 hectare heeft?

Een hectare is een gebied van 100 meter bij 100 meter. Oftewel 100x100 = 10.000 m². Schiphol is dus 27.870.000 m2 groot. Daarmee is Schiphol nog groter dan steden zoals Leiden of Delft.

…Schiphol meerdere start- en landingsbanen nodig heeft?

De windsterkte en de windrichting bepalen op welke start- of landingsbaan een vliegtuig vertrekt, dan wel aankomt. Op Schiphol hebben we start- en landingsbanen in verschillende windrichtingen.. De banen liggen rondom de terminal en de pieren en worden ook een tangentieel banenstelsel genoemd. In Nederland kan de windrichting nogal eens veranderen. Met een tangentieel banenstelsel kunnen vliegtuigen veilig landen en vertrekken. Hoe de wind ook waait. De wind is niet de enige reden waarom Schiphol zoveel banen nodig heeft. Een andere reden is geluid. De landingsbanen van Schiphol mogen namelijk niet allemaal even veel worden gebruikt. Er zijn regels gesteld aan de last die woongebieden mogen ervaren door het vliegverkeer.. De Polderbaan mogen we bijvoorbeeld alleen inzetten naar en vanuit het noorden.

…er op het Panoramaterras een echt Fokkervliegtuig staat?

Het Panoramaterras is natuurlijk de perfecte plek om vliegtuigen te spotten. En je kan zelf ook in een vliegtuig, namelijk een echte Fokker 100 van KLM City Hopper. Waan je even een echte piloot als je plaats neemt in de cockpit en de meldingen hoort van de verkeerstoren. Bekijk ook het bagageruim en lees over de historie van Fokker en luchtvaart in Nederland.

…vliegtuigen zoveel mogelijk tegen de wind in starten en landen?

Dat is nodig om bij een bepaalde snelheid omhoog te komen. Dit noemen we een lift. Het ontstaat door drukverschil tussen de lucht die boven en onder de vleugel langs gaat (hogere druk onder de vleugel en minder druk daarboven). Het vliegtuig wordt dus als het ware opgetild. Daarom heeft een vliegtuig ook flaps. Dit zijn vleugeldelen die piloten kunnen uitzetten om het vliegtuig bij start en landing al voldoende lift te geven. Hoe meer tegenwind, hoe eerder een vliegtuig van de startbaan opstijgt en hoe minder baanlengte hij nodig heeft. Hetzelfde principe geldt ook voor de landing van een vliegtuig. Met de wind mee kan een vliegtuig weliswaar landen, maar dan mag het niet harder waaien dan zeven knopen (een knoop is 1852 meter per uur). Als een vliegtuig te veel wind mee krijgt, dan landt het met een te hoge snelheid. Het vliegtuig remt dan minder goed en kan voorbij het einde van de landingsbaan komen.

…de vroegere verkeerstoren van het oude Schiphol is omgebouwd tot restaurant?

Restaurant Wings opende in 2009 en zit in de oude verkeerstoren op Schiphol- Oost. Het is gevestigd in de benedenverdieping van de oude toren en in de zomer kan je er ook lekker buiten zitten. Ga eens een hapje of drankje doen in deze historische locatie.

…elke start- en landingsbaan op Schiphol een eigen naam en een technische codering heeft?

De cijfers in deze codering verklappen de ligging van de banen. Ze geven de graden van een magnetisch kompas (360 graden) weer. Het noorden ligt op 360, het oosten op 090, het zuiden op 180 en het westen op 270 graden. De laatste 0 wordt bij de naamgeving weggelaten. Omdat gekeken wordt naar de vliegrichting, staan de cijfers precies andersom: de Kaagbaan ligt op 060 - 240 graden, dit wordt: 06-24. Deze baan ligt dus van noordoost naar zuidwest. De Polderbaan ligt op 180 - 360 graden, dit wordt 18-36. Van noord naar zuid. Omdat de Zwanenburgbaan, de Polderbaan en de Aalsmeerbaan evenwijdig liggen, gebruiken we voor de duidelijkheid de toevoegingen L(links), R(rechts) en C(Center) gebruikt. Een vlieger die vanuit het noorden Schiphol nadert (koers 180 graden) heeft drie evenwijdige banen in zicht: de Polderbaan rechts (18R), de Zwanenburgbaan in het midden (18C) en de Aalsmeerbaan links (18L). Bij een nadering vanuit het zuiden is het per baan net andersom: de Polderbaan links (36L), de Zwanenburgbaan in het midden (36C) en de Aalsmeerbaan rechts (36R).

…de Polderbaan de nieuwste, en ook de langste start- en landingsbaan van Amsterdam Airport Schiphol is?

De Polderbaan is 3800 meter lang (300 meter langer dan onze tweede langste baan: de Kaagbaan) en werd geopend in 2003. Al vanaf 1967 waren er plannen voor de aanleg van deze baan.

…de vliegtuigen die op Schiphol komen ook vracht vervoeren?

Vracht bestond vroeger vooral uit luchtpost, kranten, medicijnen en bloemen. Tegenwoordig worden bijna alle mogelijke goederen per vliegtuig vervoerd. Denk aan laptops, dieren en producten die snel bederven zoals vlees, vis, groenten, fruit en bloemen. Want zeg nu zelf: je kunt een paard natuurlijk niet drie weken op een boot zetten. Vervoer per vliegtuig is dus vooral belangrijk als iets snel op de plaats van bestemming moet zijn. Neem bijvoorbeeld het vervoer van organen die nodig zijn voor een donortransplantatie. In 2019 vervoerden we 1,57 miljoen ton vracht. In datzelfde jaar vlogen er 71,7 miljoen passagiers via Schiphol.

…er achter de securitycontrole twee hotels zijn waar alle passagiers even kunnen rusten, slapen of douchen?

Ben je een beetje moe voordat je vlucht vertrekt vanaf Schiphol? Achter de securitycontrole kan je heerlijk slapen in YOTELAIR in Lounge 2 of Hotel Mercure in Lounge 3. Ze zijn 24 uur per dag open. Met je ticket en identiteitsbewijs kan je hier inchecken op de dag dat je vlucht vertrekt.