Wat is betrouwbaar online?

Een spreekbeurt of werkstuk maken

Wil je iets weten? Heb je een vraag? Zoek het antwoord op internet. Daar staan bijna alle antwoorden. Handig voor huiswerk, een spreekbeurt of een werkstuk.

Maar er zijn miljoenen websites. Welke is het beste? Welke vertelt de waarheid? En mag je de informatie op zo’n website kopiëren?

Hoe gebruik je Google voor je spreekbeurt of werkstuk?

Kun jij goed zoeken op internet?

Wist je dat…

Veel kinderen en jongeren het moeilijk vinden om informatie op internet te zoeken? Dat komt omdat:

  • Er veel websites zijn om uit te kiezen
  • Er veel moeilijke woorden gebruikt
  • Ze het lastig vinden om te bepalen of iets waar is

Hoe maak je een mediawijze spreekbeurt of werkstuk?

Slim zoeken moet je leren. Dat noemen we informatievaardigheden. Met deze tips lukt dat vast al beter.

1.Stel de juiste zoekvraag

Slim zoeken begint met de juiste zoekwoorden. Neem de tijd om te bedenken wát je precies wilt weten. Een mindmap of woordweb helpt daarbij. Ze helpen je om je gedachten op een rijtje te zetten.

2.Gebruik verschillende zoekmachines

Kies niet alleen Google, maar ook Bing, DuckDuckGo, WikiKids, obajunior.nl, jeugdbibliotheek.nl, jeugdbieb.nl of YouTube.

3.Neem niet de eerste de beste

In zoekmachines is het eerste resultaat niet altijd het beste! Maak dus slim gebruik van de andere tips op deze pagina voordat je kiest.

4.Gebruik trucjes om slimmer te zoeken

Je kunt bepaalde symbolen gebruiken om je zoekopdracht te verfijnen. Zoek je:

  • De betekenis van het woord hacken?
    Typ dan define: hacken
  • Informatie over hacken binnen de website hoezomediawijs.nl?
    Typ dan site:hoezomediawijs.nl hacken
  • Informatie over hacken en vergelijkbare woorden?
    Typ dan ~hacken
  • Het antwoord op een vraag over hacken?
    Typ dan “wat moet ik doen als ik gehackt ben?”
  • Informatie over een website? Bijvoorbeeld om de betrouwbaarheid te checken?
    Typ dan info: vóór het adres van de site.

In het filmpje ‘Slim zoeken in Google’ hiernaast krijg je meer tips.

5.Check de betrouwbaarheid van een website

Niet alle websites zijn betrouwbaar. Check daarom altijd wie de website heeft gemaakt. Dat is behoorlijk moeilijk, dus gebruik deze tips:

  • Lees het artikel 5 tips om nepnieuws te herkennen van Kidsweek
  • Vraag hulp van je leerkracht of je ouders/opvoeders
  • Check de pagina ‘Over ons’ – zijn de makers van de website experts?

Onze website is gemaakt door bekende organisaties. Zij zijn allemaal betrouwbaar én ze vinden het belangrijk om kinderen te leren over internet en mediawijsheid. Check de pagina over ons maar eens.

Mag je tekst, muziek en plaatjes van internet kopiëren voor school?

Voor het maken van een werkstuk of spreekbeurt mag je bijna alles van internet gebruiken. Dit komt omdat het werk binnen je school blijft. Je moet er wel een bron bij vermelden en als het kan ook de naam van de auteur. Dat noemen we citaatrecht.

Heb je voor je werkstuk ook foto’s of teksten van anderen gebruikt? Dan mag je het niet zomaar op internet zetten, bijvoorbeeld op jouw eigen website of op
Instagram. Daarmee maak je het openbaar, vanaf dat moment heb je te maken met het auteursrecht. Je hebt dan toestemming van de auteur(s) nodig. Wat wel mag, is een klein stukje tekst of een plaatje citeren.

In het filmpje ‘Auteursrecht in 2 minuten’ hiernaast en op de website auteursrechtvoorjou.nl wordt goed aan kinderen en jongeren uitgelegd wat wel (of niet) mag.

Meer weten?

Kijk eens op onderstaande websites, daar staat betrouwbare informatie voor school.

Betrouwbare informatie voor werkstukken en spreekbeurten

Online informatie zoeken? Dit boek geeft uitleg, voorbeelden en tips.

Mag je muziek, foto's en teksten die op internet staan kopiëren?


Voor leraren

Klassikaal met dit thema aan de slag? Uit het onderzoek Monitor Jeugd & Media 2017 blijkt dat vooral kinderen tussen de 10 en 12 jaar oud moeite hebben om de juiste informatie op internet te vinden en op waarde te schatten.

Voor ouders

Zoeken op internet is een dagelijkse bezigheid geworden, ook voor kinderen. Denk maar aan huiswerkopdrachten en het voorbereiden van spreekbeurten. Maar wat is waar? Wie zegt wat? En waarom? Daarbij kan je kind jouw hulp goed gebruiken.

Kinderen worden vaak ook beïnvloed door de vloggers waarnaar ze kijken. Door te praten leg je een basis waarmee je kind zelf keuzes leert maken. Bijvoorbeeld over welk beeld van een bepaalde godsdienst of een politieke partij wordt neergezet in de media. Of wijs je kind erop dat veel vloggers betaald worden om producten aan te prijzen en het dus om reclame gaat. Het zijn kleine gesprekjes die je kind helpen om de zin van de onzin te onderscheiden.