Documentatiecentrum

IJsbergen

IJsbergen komen alleen in heel koude gebieden voor. Vooral op twee plaatsen: de noordpool en de zuidpool. De noordpool is de noordelijkste punt van de aarde. Daar ligt de Noordelijke IJszee. Die zee is bijna altijd bevroren. Het land in het noordpoolgebied heet Groenland. Het land in het zuidpoolgebied heet Antarctica. Het is er soms wel tachtig graden onder nul. Antarctica is bedekt met een ijskap. Dat is een laag ijs van twee tot vier kilometer dik. IJsbergen zijn stukken ijs die van die ijslagen afbreken. Ze vallen in zee en blijven daar drijven. Het grootste deel zit onder water. Ongeveer een vijfde steekt boven water uit.

Op de noordpool is het landschap helemaal met sneeuw en ijs bedekt.

Afgebroken stukken ijs

IJsbergen op de noordpool ontstaan door gletsjers. Een gletsjer is een dikke laag ijs die langzaam naar beneden glijdt. Dat glijden gebeurt in het voorjaar, als het iets warmer wordt. In Groenland kunnen gletsjers soms wel twintig meter op een dag naar beneden glijden. Onderaan breekt er dan wel eens een stuk af: een ijsberg.

IJsbergen van de zuidpool hebben platte bovenkanten. Dat komt doordat het stukken van de ijskap zijn, die op de rand van land en zee afbreken. Ze heten tafel-ijsbergen.

IJsbergen drijven in zee, met de stroom en de wind mee. Soms komen ze in een warmere zee terecht. Dan smelten ze.

Ronddrijvende ijsbergen kunnen heel gevaarlijk zijn voor de scheepvaart. Op 10 april 1912 begon het grootste passagiersschip ter wereld aan zijn eerste reis. Het schip de Titanic zou van Engeland naar Amerika varen. Het was 270 meter lang en iedereen dacht dat het niet kon zinken. Maar dat bleek helaas niet waar te zijn. Na vier dagen botste het schip midden in de nacht tegen een enorme ijsberg. Er kwam een heel groot gat in het schip en binnen drie uur zonk de Titanic. Er is veel geschreven over de ramp met de Titanic. Er zijn ook verschillende films over gemaakt.

Vijftienhonderd mensen van de Titanic verdronken. In 1995 werd het wrak pas gevonden.

Er is wel eens geprobeerd om ijsbergen op te ruimen. Met explosieven bijvoorbeeld. Maar om een ijsberg op te blazen, is veel te veel ontplofbare stof nodig. Bovendien zou je die stof binnen in de ijsberg moeten stoppen. Dat gaat niet: een ijsberg is echt keihard. Een ijsberg kan wel worden weggesleept. Maar dat kost veel geld en daarom wordt het bijna nooit gedaan. Gelukkig is er een Internationale IJswacht. Die waarschuwt schepen voor ijsbergen. De mensen van de IJswacht speuren met vliegtuigen naar ijsbergen. Als ze er één gevonden hebben, bellen ze naar schepen die in de buurt varen. Dan kan het schip uitwijken of een andere route nemen.

Details en informatie

  • Titel: IJsbergen
  • Auteur(s): Jakob van Sonderen
  • Nummer: JC124
  • Niveau: 2
  • Siso: J 568.5
123movies