Koningscobra

Niels Waarlo, 23 mei 2017

De koningscobra is de grootste gifslang ter wereld: hij kan wel vijf meter lang worden! Ook is hij extreem giftig: één beet is genoeg om een olifant te doden. Niet voor niets is deze slang het lievelingsdier van Freek Vonk. Freek onderzocht de evolutie van het gif van deze slang. Hoe is dit gif door de tijd heen veranderd? Hij ontdekte dat het gif veranderde doordat prooien zich aanpasten, zodat zij het gif konden weerstaan. Hoe beter de prooien tegen het gif konden, hoe giftiger de koningscobra werd.

Onderdeel van:

Studio Freek | Licentie: Alle rechten voorbehouden
Freek Vonk doet onderzoek naar slangengif.

Waarom is de koningscobra het lievelingsdier van Freek?

Freek: "De koningscobra is misschien wel een van de meest majestueuze en spectaculaire slangensoorten ter wereld. Dit is de grootste gifslang ter wereld en met een lengte van soms wel meer dan 5 meter(!) mag deze slang zich met recht de koning van de slangen noemen. De slang is ook bijzonder giftig: één slang bevat genoeg gif om wel 20 volwassen mensen te doden!"

Wat doet een koningscobra met zijn gif?

Wanneer de koningscobra zich bedreigd voelt, neemt hij een dreighouding aan: hij klapt de ribben naast zijn kop uit en zwaait heen en weer. Die dreighouding neemt hij aan om vijanden, zoals mangoesten en roofvogels, te waarschuwen en angst aan te jagen. Zo voorkomt de koningscobra dat hij zijn kostbare gif moet gebruiken om zich te verdedigen. Gif produceren kost namelijk veel energie, dus hij gebruikt het veel liever om aan eten te komen. Hij vangt voornamelijk andere slangen, maar bijvoorbeeld ook varanen, knaagdieren en vogels. Dankzij zijn rekbare bek kan hij ze in één keer doorslikken, zelfs als de prooi groter is dan zijn eigen kop.

Wat is het voordeel voor de cobra om goed voor zijn jongen te zorgen?

De lieve kant van de koningscobra

Misschien verwacht je het niet, maar de koningscobra kan ook best lief zijn. Het is de enige slangensoort die een nest maakt voor zijn eieren. Dat nest bewaakt het vrouwtje tot vlak voor de jongen uitkomen, door er bovenop te gaan liggen. Dat doet ze niet om de eieren warm te maken, zoals een kip, maar puur om de eieren te beschermen. Ook het mannetje blijft in de buurt, terwijl mannetjes van de meeste slangensoorten na de paring snel op zoek gaan naar het volgende vrouwtje. Zo zie je maar: ook gevreesde jagers kunnen zorgzame ouders zijn.

Naturalis Biodiversity Center

Professor Freek Vonk over de koningscobra. 

Deze onderzoekers weten hier wel wat van