De schoenbekooievaar

Natasja Ouwerling, 29 oktober 2018

Kijk die grote snavel eens! Dit is misschien wel de raarste vogel die je ooit hebt gezien. De schoenbekooievaar is een grote vogel en leeft in de moerassen van Oost-Afrika. Ondanks zijn grootte van 150 centimeter is hij pas in 1850 ontdekt door wetenschappers.

Onderdeel van:

Waar komt de naam vandaan?

Wetenschappers ontdekten de vogels pas laat, maar de oude Egyptenaren en Arabieren kenden deze vogel al heel lang. In Egypte zijn oude tekeningen gevonden van de schoenbekooievaar. Bij de tekeningen stond de naam abu markub in het oud Arabisch, wat vader van de schoen betekent. De grote schoenvormige snavel van de vogel kan wel 24 centimeter lang en 20 centimeter breed worden.

Licentie: CC BY-SA 2.0
Schoenbekooievaar (Balaeniceps rex)

Kun je een reden bedenken waarom het zo lang duurde voordat wetenschappers deze vogel ontdekten?

Waar gebruiken ze de snavel voor?

De snavel is heel handig om prooien te vangen. De schoenbekooievaar eet vooral vissen. Tijdens de jacht is hij heel geduldig. Hij staat soms wel uren langs de oever te wachten totdat er een vis langs komt zwemmen. Dan slaat hij toe: pats! De schoenbekooievaar vangt de vis door voorover in het water te vallen. Met de punt van zijn vlijmscherpe snavel plet en doorboort hij de vis met gemak. Daarna kost het de schoenbekooievaar veel moeite om weer uit het modderige water te komen. Met zijn vleugels en bek zet hij zich af tegen de bodem en krabbelt weer omhoog.

Schoenbekooievaar in Oeganda

Wist je dat: de schoenbekooievaar wel 35 jaar oud kan worden?

Eenzame dieren

Schoenbekooievaars leven solitair. Dit betekent dat ze alleen leven in een groot territorium. Wel zoeken mannetjes en vrouwtjes elkaar op, vlak voor het broedseizoen. Partners bouwen samen een nest op drijvende waterplanten. Het nest is twee meter breed en de onderkant kan wel drie meter onder water liggen. De nesten zijn zelfs zo sterk dat een volwassen mens op het nest kan staan, zonder dat het zinkt. Het ooievaars vrouwtje legt meestal twee eieren die gedurende een maand worden uitgebroed door beide ouders.

 

Licentie: CC BY-SA 3.0

Eén kuiken overleeft

Eén van de eieren komt als eerste uit en dit kuiken blijft ook meestal leven. Het tweede kuiken komt een paar dagen later uit. Het heeft een achterstand in zijn groei. De ouders verzorgen het tweede kuiken wel, maar doen daar minder hun best voor. Als het eerste kuiken dood gaat, dan is het tweede kuiken als het ware een reserve. Overleeft het eerste kuiken wel, dan zal hij het zwakkere, jongere kuiken uit het nest jagen. Zonder de zorg van zijn ouders zal dit kuiken dood gaan. Het duurt wel drie jaar voordat het overlevende kuiken volwassen is. Tegen die tijd heeft de jonge vogel een eigen territorium uitgezocht in het moeras en staat hij geduldig aan de oever van een rivier te wachten totdat er een vis voorbij zwemt.