Odysseus
Sluwe koning van Ithaka.
Tip: lees eerst het verhaal van Achilles
Lees en luister mee!
Dit mythische verhaal komt uit de Odyssee, van de Griekse schrijver Homerus. De Trojaanse oorlog duurt al 10 jaar en de beste soldaat van allemaal, Achilles, is dood. De Grieken zijn radeloos. Keer op keer lukt het ze niet om de poorten van de stad Troje binnen te dringen, hoe hard ze ook vechten.
Daarom verzint Odysseus, de sluwe koning van het eiland Ithaka een list om de oorlog te kunnen winnen. De Grieken bouwen een gigantisch houten paard waar een aantal soldaten zich in verstoppen. De rest van het Griekse leger verstopt zich uit het zicht van de Trojanen. 's Nachts wordt het houten paard bij de poorten van Troje neergezet samen met een overgebleven Griek, Sinon.
De volgende ochtend worden de inwoners van Troje stomverbaasd wakker. Het Griekse leger is verdwenen en er staat een groot houten paard voor de poort. Sinon, de overgebleven Griek legt uit, dat hij ruzie heeft gehad met Odysseus en dat het paard een eerbetoon is aan Athena. Hij overtuigt de Trojanen ervan dat de Grieken wegzijn en dat ze de poorten van Troje moeten afbreken om het paard in de stad te zetten.
Feestende Trojanen brengen het houten paard de stad in (Luca Penni, begin 1500)
De Trojanen zijn dolbij en nemen het paard mee de stad in. De hele stad feest tot diep in de nacht door maar als iedereen slaapt, is Sinon nog klaarwakker. Hij geeft een signaal en uit het paard komen de soldaten geslopen. Die openen alle poorten van Troje en de rest van het Griekse stormt de stad in. Voordat de Trojanen zich realiseerden wat er gebeurde, was de stad al veroverd. Twee mensen ontsnappen echter... Paris en Helena, waar de hele oorlog om draaide, zijn vertrokken naar Egypte.
De val van Troje (Johann Georg Trautmann, 18e eeuw)
Odysseus was opgelucht. Na tien jaar vechten kon hij eindelijk terug naar zijn vrouw Penelope.
Op zijn reis terug strandt hij na een storm op een eiland. Daar wordt Odysseus met zijn manschappen gevangengenomen door de cycloop, dat is een reus met één oog, Polyphemus. Zoon van Poseidon. De cycloop eet één voor één de soldaten maar als Odysseus aan de beurt is, wil de koning eerst in gesprek met Polyphemus. Hij zegt: "Hallo, mijn naam is Niemand." Vervolgens geeft hij een gigantisch vat wijn aan Polyphemus. De cycloop drinkt het gulzig op en valt meteen in slaap.
Snel pakt Odysseus met zijn mannen een enorme speer en steekt het enige oog uit van Polyphemus. Odysseus en zijn mannen proberen te vluchten maar de uitgang van de grot is geblokkeerd door een gigantische rots. Snel verstoppen zij zich doodstil, zodat Polyphemus ze niet kan vinden.
Als de volgende ochtend de blinde Polyphemus zijn schapen wil uitlaten, zorgt hij ervoor dat hij elk schaap aait, om zeker te zijn dat alleen schapen de grot verlaten. De sluwe Odysseus en zijn mannen binden zichzelf onder de schapen en konden zo veilig ontsnappen.
Ondertussen vroegen de andere cyclopen van het eiland, wat er gebeurd was met zijn oog. Polyfemos reageerde woedend: "Niemand heeft mijn oog uitgestoken!"
Odysseus en zijn mannen ontsnappen aan Polyphemus (Jacob Jordaens, 1630-1635)
Odysseus keer terug bij Penelope (Jean-Jacques François Le Barbier, 1789)
Poseidon, de god van de zee, was woedend. Odysseus had zijn zoon blind gemaakt. Daarom zorgde Poseidon er persoonlijk voor dat Odysseus er nog eens tien jaar over deed om thuis te komen. Tijdens die reis beleeft hij veel avonturen, maar hij wordt bijgestaan door zijn beschermvrouwe Athena. Uiteindelijk, na tien jaar oorlog voeren en tien jaar reizen, komt Odysseus thuis en sluit zijn vrouw Penelope weer in zijn armen.
Ter afsluiting:
Wist je dat sommige computervirussen een Trojaans Paard heten? Het is vaak een bestandje wat een cadeautje lijkt, maar als je het opent, installeert zich automatisch een virus, zonder dat je het door hebt!
Waar?
Ithaka lag in Italië.
Meer weten?
Lees dan het boek "De vloek van Polyfemos" van Evert Hartman.
