Documentatiecentrum

Nelson Mandela

Nelson Mandela was de eerste zwarte president van Zuid-Afrika. Maar hij zat ook 27 jaar in de gevangenis omdat hij protesteerde tegen apartheid. Hij vond dat alle mensen gelijk behandeld moesten worden. Hij werd opgesloten op Robbeneiland. Daar moest hij hard en ongezond werk doen. Toch studeerde hij in de cel gewoon door. Hij studeerde ook Afrikaans, de taal van de blanke heersers. Omdat hij advocaat was, kon hij ook andere gevangenen helpen. Hij mocht bijna geen contact hebben met zijn vrouw of met de buitenwereld. De regering hoopte dat iedereen hem zou vergeten. Maar dat gebeurde niet. Zowel in Zuid-Afrika als in het buitenland kwamen steeds meer protesten tegen de apartheid. Toen Mandela in 1990 vrijkwam was dat groot nieuws, want hij was inmiddels wereldberoemd geworden. Vier jaar later wordt Zuid-Afrika een democratie. Het ANC wint de verkiezingen en Mandela wordt president.


© René Bouwman/HH, Amsterdam

Samen met zijn vrouw Winnie verlaat Nelson Mandela de gevangenis. De beelden worden over de hele wereld live op televisie uitgezonden.


Onruststoker


Nelson Mandela wordt in 1918 geboren. Zijn ouders noemen hem Rolihlahla, dat betekent ‘onruststoker’. Zijn familie is rijk. Maar als zijn vader ontslagen wordt, moet het gezin verhuizen. Door de verhuizing komt hij op een Europese school terecht. Daar krijgt hij een nieuwe Engelse naam: Nelson. Als Nelson negen jaar is, overlijdt zijn vader. Opnieuw moet hij verhuizen. Dan komt hij op een van de beste middelbare scholen voor zwarte Zuid-Afrikanen terecht. Nelson is een goede leerling: hij haalt in twee jaar zijn diploma, terwijl de opleiding drie jaar duurt.



Korte geschiedenis van Zuid-Afrika


Honderden jaren geleden woonden er allerlei volken in het zuiden van Afrika. In 1647 landden de eerste Nederlanders op Kaap de Goede Hoop. Ze laadden vers voedsel en drinkwater in voor de lange reis naar Nederlands-Indië. Ook bouwden ze een handelspost. Ze dreven handel met de bevolking, maar vochten ook met hen. Veel Nederlandse boeren emigreerden naar Zuid-Afrika omdat het land zo vruchtbaar was. Rond 1795 kwamen de Britten. Zij voerden verschillende oorlogen met de Nederlanders. Uiteindelijk wonnen de Britten; Zuid-Afrika werd een Britse kolonie.
In 1910 werd de Unie van Zuid-Afrika gesticht. Het land hoorde nog bij het Britse Koninkrijk, maar de macht ging naar de blanke Zuid-Afrikanen. Er waren veel racistische wetten. Zo moesten zwarte mensen in thuislanden gaan wonen.


© Dennis Lee Royle/AP/HH, Amsterdam

Tijdens de apartheid zag je in Zuid-Afrika overal bordjes waarop je kon zien voor wie het bankje, de wc of het strand toegankelijk was: blanken of zwarten.



In 1939 gaat Nelson Mandela rechten studeren. Maar als zijn pleegvader een bruid voor hem uitkiest, vlucht Mandela naar de hoofdstad Johannesburg. Hij wil zelf kiezen met wie hij trouwt. In de stad ziet hij steeds beter hoe zwarte mensen worden gediscrimineerd. Hij wordt lid van het ANC en doet mee aan protestacties van burgerlijke ongehoorzaamheid. De acties hebben geen resultaat en de racistische wetten worden steeds strenger. Daarom besluit het ANC dat geweld nodig is om de regering en de apartheid te verslaan. Mandela wordt de leider van het gewapend verzet. Binnen een jaar wordt hij gearresteerd. Tijdens een rechtszaak houdt Mandela een lange toespraak. Daarin zegt hij onder meer dat hij geen zwarte overheersing wil: iedereen is gelijk.

Laatste jaren


In 1997 draagt Mandela het presidentschap over. Hij blijft wel werken voor goede doelen. En nu heeft hij ook tijd voor zijn familie. Die heeft hij in de jaren dat hij gevangen zat, weinig gezien.
Op 5 december 2013 sterft Nelson Mandela. Over de hele wereld zijn mensen verdrietig. Maar veel mensen zijn door hem geïnspireerd geraakt, zij zetten zijn werk voort.

Details en informatie

  • Titel: Nelson Mandela
  • Auteur(s): Moniek van Zijl
  • Nummer: 11
  • Niveau: 4
  • Siso: J Zuid-Afrika 947.6
123movies